BOŞANMA DAVALARINDA İHTİYATİ TEDBİR VEYA İHTİYATİ HACİZ KARARI VERİLEBİLİR Mİ?
Boşanma davalarında en çok sorulan sorulardan biri de boşanma davası sonrasında kazanılacak nafaka ve tazminatları güvence altına alabilmek için ihtiyati tedbir ya da ihtiyati haciz kararı alınabilir mi sorusudur.
6100 sayılı HMK yürürlüğe girmeden önce yürürlükte olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 101/4. Maddesinde “ayrılık veya boşanma davası üzerine Kanunu Medeni mucibince icap eden muvakkat tedbirlerin ittihazına” karar verebileceği düzenlemesi bulunduğundan boşanma davası açılınca ihtiyati tedbir kararı verilebiliyordu. Ancak 6100 sayılı HMK nun yürürlüğe girmesinden sonra HMK 389. Madde de yer alan “uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir” hükmü gereğince artık mahkemeler boşanma davalarında ihtiyati tedbir taleplerini reddetmektedir.
Bu kararlara karşı istinaf yolu açık olmakla birlikte, Bölge Adliye Mahkemeleri de boşanma davalarında üzerine tedbir konulacak malvarlıklarının uyuşmazlık konusu olmaması nedeniyle ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceğini benimsemiş olup buna ilişkin birçok karar mevcuttur. Yani boşanma davasındaki boşanmaya karar verilmesi halinde hükmedilmesi mümkün olan boşanmaya bağlı tazminat ve nafaka haklarının temin etmek için de olsa dava konusu olmayan ve eş üzerne kayıtlı bulunan taşınmazlar üzerine tedbir konulamaz Yargıtayın bir kararını aşağıda örnek olarak paylaşıyoruz.
“Hüküm, davacı tarafından 19.11.2012 tarihli ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin ara karar yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle ihtiyati tedbir kararının uyuşmazlık konusu hakkında verilebileceğinin (HMK. md. 389/1) ve ihtiyati tedbir konulması istenen malların somut olayda uyuşmazlığın konusunu oluşturmadığının anlaşılmasına göre sonucu itibarıyla doğru olan hükmün ONANMASINA,” 2. Hukuk Dairesi 2013/11635 E. , 2013/16158 K.
Ancak boşanma davalarında malvarlıkları üzerine ihtiyati tedbir konulmaması nedeniyle eşler, ileride hak kaybına uğramamak için aslında boşanma davasının kesinleşmesi sonrasında görülebilir hale gelen mal rejimi davalarını, boşanma davaları ile birlikte açarak ihtiyati tedbir kararı alabilmektedir.
BOŞANMA DAVALARINDA İHTİYATİ HACİZ KARARI VERİLİR Mİ?
İhtiyati hacize ilişkin hükümler İcra İflas Kanunu m.257 de düzenlenmiş olup Yargıtayın önce ki uygulamalarında, boşanma davalarında talep edilen tazminat talepleri için ihtiyati haciz kararı verilebiliyordu. Ancak daha sonra yargıtay bu kararından dönmüş ve İhtiyati Haciz kararlarına karşı istinaf kanunu yolu uygulamasına gidilmesinden sonra da BAM hukuk daireleri, “ vadesi gelmiş bir boçtan” söz edilemeyeceği gerekçesiyle boşanma davalarında ihtiyati haciz kararı verilemeyeceğine karar vermeye başlamışlardır. Ancak borçlunun İİK 257. Maddesinde düzenlenen kötü niyetli davranışlarının tespit edilmesi halinde, örneğin mallarını kaçırmaya veya kendisi kaçmaya kalkışırsa ihtiyati haciz kararı verilebileceğini düşünmekteyiz. Aşağıda boşanma davalarında ihtiyati haciz kararı verilemeyeceğine ilişkin örnek bir karar paylaşıyoruz.
“ İcra ve İflas Kanununun 257. maddesi; “Rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz malların ve alacaklar ile diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir” hükmünü taşımaktadır. Aynı maddenin 2. fıkrası ise; “Vadesi gelmemiş borçlar için ise belli koşulları taşıması halinde” ihtiyati haciz kararı verilebileceğini belirtmektedir. Davacı-karşı davalı kadının gerek rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş, gerekse henüz vadesi gelmemiş bir para borcu alacağından bahsedilmesi mümkün değildir. Buna göre davalı-karşı davacı erkeğin taşınmazları üzerine ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.” 2. Hukuk Dairesi 2016/6596 E. , 2017/13236 K.
