BOŞANMA DAVASI SIRASINDA EŞLERDEN BİRİNİN ÖLÜMÜ HALİNDE MİRASÇILAR DAVAYA DEVAM EDEBİLİR Mİ?
Kural olarak boşanma davası açma hakkı kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardan olup bizzat kullanılması gereken bir haktır. Ancak TMK m.181/2 uyarınca boşanma davasının devamı sırasında eşlerden birinin ölümü halinde mirasçılara da boşanma davasını kusur tespiti açısından devam ettirme hakkı tanınmıştır. Kanunda ki düzenleme aşağıda ki şekildedir.
TMK m. 181: (1) Boşanan eşler, bu sıfatla birbirlerinin yasal mirasçısı olamazlar ve boşanmadan önce yapılmış olan ölüme bağlı tasarruflarla kendilerine sağlanan hakları, aksi tasarruftan anlaşılmadıkça, kaybederler.
(2) Boşanma davası devam ederken, ölen eşin mirasçılarından birisinin davaya devam etmesi ve diğer eşin kusurunun ispatlanması hâlinde de yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır. Ölen eşin mirasçıları arasında zorunlu dava arkadaşlığı yoktur; mirasçıların yalnızca birinin davaya devam etmesi yeterlidir.
DAVANIN DEVAMI SIRASINDA EŞLERDEN BİRİNİN ÖLÜMÜ HALİNDE MAHKEME NE YAPAR?
Ölümle birlikte mahkeme tarafından, ölen eşin mirasçılarına davayı takip edip etmeyeceklerinin sorulması amacıyla tebligat çıkarılır.
Mirasçılar davaya kusur yönünden devam etmek istemezse, mahkemece davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.
Yargılama sonucunda, sağ kalan eşin kusurlu olduğu yönünde karar verilirse, sağ kalan eş, ölen eşin mirasçısı olamaz
Mahkemece sağ kalan eşin kusurlu olmadığı yönünde hüküm kurulursa, sağ kalan eş, ölen eşin mirasçısı olabilecektir.
MİRASÇILARIN HEP BİRLİKTE HAREKET ETMESİ GEREKİR Mİ?
Sağ kalan eşin kusurlu olup olmadığının tespitini mirasçılardan sadece birinin istemesi yeterli olup tüm mirasçıların birlikte hareket etme zorunluluğu yoktur.
SAĞ KALAN EŞİN KUSURU NASIL İSPAT EDİLİR?
Boşanma davası sırasında eşlerden biri vefat ederse, ölen eşin mirasçıları davayı kaldığı yerden devam ettirecektir. Yani ölüm, dilekçeler aşaması ve delil sunma aşaması bittikten sonra gerçekleşmişse mirasçılar yeniden delil sunamazlar. Ancak ölen eş tarafından sunulan delillerin toplanmasını talep edebilirler. Ancak ölüm, henüz delillerin sunulmasından önce gerçekleşmişse mirasçılar delil ve tanık ismi bildirebilecektir.
MAHKEME NASIL KARAR VERİR?
Mirasçıların devam ettiği davanın sonunda mahkeme, “evlilik ölümle sonuçlandığından boşanma konusunda karar verilmesine yer olmadığına”, sağ kalan eşin kusurlu olduğunun ispatı halinde “sağ kalan eşin kusurlu olduğuna” kusurun ispat edilememesi halinde ise “sağ kalan eşin kusuru bulunmadığının tespitine” karar verecektir.
ÖRNEK YARGITAY KARARI
Nüfus kaydına göre, davacı erkek …’in kadının temyiz başvurusundan sonra, hüküm henüz kesinleşmeden (11.05.2022 tarihinde) öldüğü anlaşılmaktadır. Bu halde evlilik ölümle sona ermiş, boşanma davası konusuz kalmıştır. Bu itibarla; boşanma yönünden karar verilmesine yer olmadığına ve sağ kalan eşin kusurunun tespiti yönünden de, davacı erkek mirasçılarına TMK m. 181/2. maddesi uyarınca sağ kalan eşin kusurunun tespiti bakımından davaya devam edip etmeyecekleri sorularak sonucu uyarınca karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir. YARGITAY 2. HD 2022/2809 E, 2022/5043K)
