Evliliğin sona ermesinden sonra mal paylaşımının ne şekilde gerçekleşeceği konusu gündeme gelmektedir. Anlaşmalı boşanma davasında taraflar anlaşmalı boşanma protokolünde mal paylaşımının ne şekilde yapılacağı hususunda özgürce hareket etme hakkına sahipse de çekişmeli boşanma davalarında boşanma kararının kesinleşmesinin ardından mal paylaşımı davası gündeme gelecek ve yasal paylaşımın ne şekilde gerçekleşeceği mahkeme tarafından atanan uzman bilirkişi marifetiyle belirlenecektir.
Kişisel Mal ve Edinilmiş Mal Ayrımı
Mal paylaşımında mallar kişisel mallar ve edinilmiş mallar olarak ikiye ayrılmıştır. Bu durumda mal rejiminin tasfiyesi söz konusu olduğu vakit dikkat edilecek husus malın niteliğinin ne olduğudur. Kişisel mallar mal paylaşımına konu edilemezken edinilmiş mal niteliğindeki malların paylaşıma konu edilmesi gerekecektir.
Evlilikten Önce Alınan Malların Durumu
Evlilik öncesi alınan mallar mal paylaşımına konu edilmemektedir demek mümkün. Ancak bir takım farklı durumlar meydana gelebilmektedir. Normal şartlar altında edinilmiş mallara katılma rejiminde amaç, evlilik birliği süresince eşlerin birbirlerine maddi ve manevi destek verdikleri ve bunun neticesinde de bu birliktelik içinde edinilen ve kişisel mal statüsüne girmeyen malların da evlilik sona erdiğinde yarı yarıya paylaşılmasıdır. Bu amaç çerçevesinde bakıldığında evlilik birliğinden önce satın alınan mallar Kanun koyucu tarafından kişisel mal olarak kabul edilmektedir. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 220. Maddesi kişisel malları sayarken 2 numaralı bentte mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan mal varlığı değerleri kişisel mallar arasında sayılmıştır. Bu durumda evlilik sona ererek mal rejimi tasfiye edileceği vakit bu mallar tasfiye dışı tutulacaktır.
Evlilikten Önce Alınan Mal Nasıl Paylaşıma Dahil Edilir?
Medeni Kanun her ne kadar kişisel malları paylaşıma konu etmediyse de bunların gelirleri edinilmiş mal olarak tanımlanmıştır. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 219. Maddesi edinilmiş malların yani boşanma sonrası mal paylaşımına tabi olacak mal ve gelirlerin neler olduğunu sayarken kişisel malların gelirlerini de saymaktadır. Buna göre evlilikten önce alınmış bir ev olduğunu düşünecek olursak, evlilik tarihi itibariyle bu evin kira gelirleri hesaplanıp mal paylaşımına dahil edilecektir.
Evlilikten önce kişinin kendi çalışmasının karşılığı ile aldığı malların yanında evlilikten önce veya sonra eşlerden birine miras yolu ile intikal eden bir malvarlığı da bulunabilir. Bu durumda evlilik birliği süresince bu malvarlıklarının bir geliri var ise şayet bunlar da mal paylaşımına konu edilecektir.
Evlenmeden Önce Kredi ile Alınmış Olan Malların Durumu
Evlilik birliği öncesinde kredi ile alınmış bir mal varlığı olabilir. (Ev, araba, arsa gibi.) Bu durumda mülkiyet her ne kadar evlilik birliğinden önce geçmişse de malın bedeli peyderpey ödenmeye devam etmektedir. Bu durumda malvarlığı her ne kadar evlilik birliğinden önce devralınmış olsa bile kredi ödemelerinin evlilik birliği içerisinde gerçekleşen kısımları mal paylaşımına konu edilebilecektir.
Kredinin evlilik birliği devam ederken ödenmiş olan kısımları söz konusu malın satış bedeline oranlanacak ve bu durumda yapılacak hesaplama ile kredi bedelinin malın fiyatına olan etki değeri hesaplanacaktır. İşte katkı bedeli kadar mal paylaşımında diğer eş hak talep edebilecektir.
Evlenmeden Önce Alınan Malın Evlilik Birliği Devam Ederken Satılması
Eşlerden birinin evlilik birliği kurulmadan evvel satın aldığı bir malvarlığının yahut eşlerden birine miras yolu ile intikal eden bir malvarlığının satışından elde edilen gelir de kişisel maldır. Dolayısıyla bu malların satışından sonra başka bir malvarlığı edinilmesi halinde bu malvarlığı da kişisel mal olacaktır. Örneğin eşlerden birine bir ev miras yolu ile intikal etmiş ve bunun satışından gelen para ile yeni bir ev satın alınmış, yeni satın alınan ev de evlilik birliği içerisinde edinilmiş olsun. Bu durumda evlilik birliği içerisinde satın alınan evin bedelinin tamamı mirastan gelen para ile ödenmişse bu ev bütünüyle kişisel maldır ve ancak kira gelirleri paylaşıma konu edilebilir. Fakat miras kalan paraya ekleme yapılarak yeni bir ev satın alınmış ise eklenen bedelin kişisel bir malın satışından gelen para ile ödenmemiş olması durumunda artan kısım yine mal paylaşımına konu edilebilecektir.
Aykut Hukuk | Danışmanlık
2021©
