FİİLİ AYRILIK SEBEBİYLE (UZUN SÜRE AYRI YAŞAYAN) EŞLERİN
BOŞANMASI VE ŞARTLARI

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen boşanma sebeplerinden biride
166’ıncı maddenin son fıkrasında düzenlenen eylemli/fiili ayrılık nedeniyle boşanma
davasıdır.
TMK 166’ıncı maddesinin son fıkrasına göre ‘’Boşanma sebeplerinden herhangi
biriyle açılmış bulunan davanın reddine karar verilmesi ve bu kararın kesinleştiği
tarihten başlayarak üç yıl geçmesi halinde, her ne sebeple olursa olsun ortak hayat
yeniden kurulamamışsa evlilik birliği temelden sarsılmış sayılır ve eşlerden birinin
istemi üzerine boşanmaya karar verilir.’’
Eşler ne kadar uzun süre ayrı yaşamış olursa olsun bu nedene dayanarak boşanma
davası açamazlar. Yani önceden açılıp reddedilmiş bir boşanma davası yoksa sırf
fiilen ayrı olmak tek başına boşanma sebebi olamaz.

TMK 166/son Maddesine Göre Açılacak Boşanma Davasının Şartları Nelerdir?

1-Daha önce taraflardan biri tarafından açılan ve herhangi bir nedenden dolayı hakim
tarafından reddedilmiş ve kesinleşmiş bir boşanma davası olmalıdır.
-Taraflar arasında daha önce açılıp reddedilmiş birden fazla boşanma davası varsa
bu davalardan birine dayanmak mümkündür. Yani en son reddedilen davaya
dayanma zorunluluğu yoktur.
-Taraflar arasında açılmış ve feragatle sonuçlanmış bir dava varsa bu davaya da
dayanılarak TMK 166/son maddesine göre boşanma davası açılabilecektir.
2-Reddedilen boşanma davasındaki karar kesinleşmiş olmalıdır.
-İstisnası feragat nedeniyle reddedilen boşanma davasıdır. Üç yıllık bekleme
süresinin başlangıç tarihi feragat talebinin mahkemeye ulaştığı tarih olacaktır. Yani
bu kararın kesinleşmesini beklemeye gerek yoktur. Uygulamada üç yıllık bekleme
süresini hemen başlatabilmek için ilk duruşma günü davadan feragat edilerek süre
başlatılmaktadır.
3-Ret kararının kesinleşmesinden sonra ortak hayat yeniden kurulamamış olmalıdır.
Yani taraflar bu üç yıllık süre içinde ortak hayatı devam ettirmek amacıyla bir araya
gelmemiş olmalıdır. Tarafların çocukların ihtiyaçları, düğünleri gibi bir sebeple veya
belli bir konuyu görüşmek amacıyla bir araya gelmeleri ortak hayatın yeniden
kurulduğu anlamına gelmez.
4-Ret kararının kesinleşmesinden itibaren üç yıl geçmiş olmalıdır. Bu üç yıllık süre
kesintisiz olmalıdır. Yani taraflar bu üç yıl içinde bir araya gelmiş daha sonra tekrar
ayrılmışlarsa bu maddeye göre boşanma sağlanamayacaktır.

TMK 166/son maddesine göre açılan davalarda kusur durumu nasıl belirlenir?

Bu maddeye göre açılan boşanma davalarında, boşanma kararı verilmesi için eşlerin
kusur durumlarının ayrıca araştırılması gerekmez ancak boşanmanın ekinde ki
tazminat ve nafaka talepleri için kusur durumlarının araştırılması gerekir.
Bu durumda hakim, taraflar arasında önceden görülüp reddedilen boşanma
davasında ki kusur durumlarının yanı sıra, fiilen ayrı geçirilen dönemde gerçekleşen
kusurlu davranışlar varsa bunları da dikkate alacaktır.
Yargıtay kararlarına göre, 166/son maddesine göre açılan boşanma davasında,
reddedilen boşanma davasını açarak boşanma sebebi yaratan eş sırf bu nedenle
kusurlu sayılmaktadır.( 2. Hukuk Dairesi 2021/1869 E. , 2021/3102 K.)
Bu maddeye dayanılarak açılan boşanma davalarında dava dilekçesinin içeriği, ilk
davanın kesinleştirilmesi gibi hususlar çok önemli olduğundan bu davaların
deneyimli ve birikim sahibi avukatlar tarafından açılıp yürütülmesi önemlidir.