İNTERNET ORTAMINDA YAPILAN HABER VE İÇERİK KALDIRMADA HUKUKİ YOLLAR
Artık yazılı medyanın yerini internet haberciliğinin aldığı, insanların yazılı medyadan çok internetten haber takip ederek bilgiye bu mecradan ulaşmaya çalıştığı bir çağda yaşıyoruz.
Bu kapsamda hukuka aykırı yayınlardan zarar gören kişiler kural olarak klasik süreli yayınlarda basın kanunu kapsamında belirli yasal haklarını kullanabilirlerken, Televizyon yayınlarında ise RTÜK kanunu kapsamında bu haklarını kullanmaktaydı. Ancak dijitalleşme doğrultusunda internet ortamında yapılan yayınların artması sonucu bu iki kanun da yetersiz kalmış ve yasal anlamda oluşan bu boşluk 5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’da düzenlenmeye çalışılmıştır.
İNTERNET ORTAMINDA YAPILAN HABER VE İÇERİK KALDIRMA DAVASI NEDİR?
İnternet haber sitelerinin yaygınlaşması ile birlikte bir çok yeni haber siteleri türemiş, bu siteler isimlerini duyurmak adına siyasiler, ünlü isimler hakkında gerçeği yansıtmayan haberler yapmaya başlamıştır. İçeriği ve doğruluğu kesin olmayan haberlerin yayılması hızlanmıştır. Haber siteleri aracılığıyla hakları ihlal edilen, hakkında özel hayatının gizliliğini ihlal edecek şekilde ya da yalan haber yapılan kişiler mahkemeye başvurarak haberin kaldırılmasını sağlayabilirler. İşte bu dava türüne internet ortamında haber ve içerik kaldırma davası denmektedir.
5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’a başvurularak hem suç niteliği taşıyan hem de kişilik haklarına saldırı yönü bulunan haberlerin kaldırılması sağlanabilecektir. İNTERNETTEN HABER KALDIRMA ŞARTLARI NELERDİR?
İnternette yayınlanan bir haberin kaldırılması için yapılan her şikâyet olumlu sonuçlanmayabilir. Bu kapsamda, haberin kaldırılabilmesi için gereken bazı şartlar mevcuttur.
Bunlar, şu şekilde sıralanabilir;
-Söz konusu yalan ya da abartılı haberin, kişi veya kişilerin kişilik haklarına saldırı içermesi.
-Söz konusu yalan ya da abartılı haberin, kişi veya kişilerin özel hayatlarının gizliliğini ihlal etmesi.
-Söz konusu haberde suç unsurlarının bulunuyor olması. Bazı durumlarda haberde suç unsuru bulunması, direkt olarak habere erişimin engellenmesi kararının çıkmasına yeterli olmayabilir. Burada önemli olan kumar oynama, fuhuşa, yasal olmayan bahise, cinsel istismara ya da uyuşturucu kullanmaya yönlendirme gibi suçlara teşvik durumunun da olması gerekiyor.
-Haberde bir kişinin eseri ile ilgili telif haklarının ihlal edilmiş olması.
-Haberin genel sağlık, kamu düzeni, milli güvenlik ve yaşam hakkı gibi kamu düzeninin korunmasını sağlayan değerleri, ihlal etmesi.
-Unutulma hakkı gerekçesi ile (haberin yapılmasının üzerinden çok usun bir sürenin geçmiş olması).
-Haber içeriğinin, bir firma ya da şirketin itibarını zedeleyecek nitelikte olması.
KİŞİLİK HAKLARININ İHLALİ HALİNDE YAYINDAN KALDIRMA
İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden gerçek ve tüzel kişiler ile kurum ve kuruluşlar, içerik sağlayıcısına, buna ulaşamaması hâlinde yer sağlayıcısına başvurarak uyarı yöntemi ile içeriğin yayından çıkarılmasını isteyebileceği gibi doğrudan sulh ceza hâkimine başvurarak içeriğin çıkarılmasını ve/veya erişimin engellenmesini de isteyebilir. )
İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişilerin talepleri, içerik ve/veya yer sağlayıcısı tarafından en geç yirmi dört saat içinde cevaplandırılır.
İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakları ihlal edilenlerin talepleri doğrultusunda hâkim bu maddede belirtilen kapsamda içeriğin çıkarılmasına ve/veya erişimin engellenmesine karar verebilir.
Hâkim, bu madde kapsamında vereceği erişimin engellenmesi kararlarını esas olarak, yalnızca kişilik hakkının ihlalinin gerçekleştiği yayın, kısım, bölüm ile ilgili olarak (URL, vb. şeklinde) içeriğe erişimin engellenmesi yöntemiyle verir. Zorunlu olmadıkça internet sitesinde yapılan yayının tümüne yönelik erişimin engellenmesine karar verilemez. Ancak, hâkim URL adresi belirtilerek içeriğe erişimin engellenmesi yöntemiyle ihlalin engellenemeyeceğine kanaat getirmesi hâlinde, gerekçesini de belirtmek kaydıyla, internet sitesindeki tüm yayına yönelik olarak erişimin engellenmesine de karar verebilir.
Hâkimin bu madde kapsamında verdiği içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararları doğrudan Birliğe gönderilir.
Hâkim bu madde kapsamında yapılan başvuruyu en geç yirmi dört saat içinde duruşma yapmaksızın karara bağlar.
Erişimin engellenmesine konu içeriğin yayından çıkarılmış olması durumunda hâkim kararı kendiliğinden hükümsüz kalır.
Kişilik hakkını ihlal eden aynı yayın başka internet adreslerinde de yayınlanıyorsa ilgili kişi tarafından Birliğe müracaat edilmesi hâlinde hakimin verdiği karar bu adresler için de uygulanır. Sulh ceza hâkiminin kararını bu maddede belirtilen şartlara uygun olarak ve süresinde yerine getirmeyen sorumlu kişi, beş yüz günden üç bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
ÖZEL HAYATIN GİZLİLİĞİNİN İHLALİ HALİNDE YAYINDAN KALDIRMA
İnternette yapılan bir yayın nedeniyle özel hayatının gizliliğinin ihlal edildiğini iddia eden kişiler, doğrudan kuruma başvurarak içeriğe erişimin engellenmesi tedbirinin uygulanmasını isteyebilir. Yapılan bu istekte; hakkın ihlaline neden olan yayının tam adresi, hangi açılardan hakkın ihlal edildiğine ilişkin açıklama ve kimlik bilgilerine yer verilir. Başkan, kendisine gelen bu talebi uygulanmak üzere Birliğe bildirir, erişim sağlayıcılar tedbir talebini en geç dört saat içinde yerine getirir.
Erişimin engellenmesi, özel hayatın gizliliğini ihlal eden yayın, kısım, bölüm, resim, video ile ilgili olarak içeriğe erişimin engellenmesi yoluyla uygulanır. Erişimin engellenmesini talep edenler, internette yapılan yayın nedeniyle özel hayatın gizliliğinin ihlal edildiğinden bahisle erişimin engellenmesi talebini talepte bulunduğu saatten itibaren yirmi dört saat içinde sulh ceza hâkiminin kararına sunar. Hâkim, durumu değerlendirerek vereceği kararını en geç kırk sekiz saat içinde açıklar ve doğrudan Kuruma gönderir; aksi hâlde, erişimin engellenmesi tedbiri kendiliğinden kalkar. Bu karara karşı Başkan tarafından 5271 sayılı Kanun hükümlerine göre itiraz yoluna gidilebilir.
Erişimin engellenmesine konu içeriğin yayından çıkarılmış olması durumunda hâkim kararı kendiliğinden hükümsüz kalır. Özel hayatın gizliliğinin ihlaline bağlı gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde doğrudan Başkanın emri üzerine erişimin engellenmesi Kurum tarafından yapılır. Başkan tarafından verilen erişimin engellenmesi kararı, yirmi dört saat içinde sulh ceza hâkiminin onayına sunulur. Hâkim, kararını kırk sekiz saat içinde açıklar.
INSTAGRAM, TWİTTER GİBİ SOSYAL MEDYA SİTELERİ ÜZERİNDEN YAPILAN KİŞİLİK HAKKI İHLALİ VEYA ÖZEL HAYATIN GİZLİLİĞİNİN İHLALİNE YÖNELİK İÇERİKLER NASIL KALDIRILABİLİR?
Sosyal medya sitelerinde yapılan ihlaller de bahsettiğimiz üzere internet ortamında yapılan yayınlar kapsamına girdiğinden yukarıda da özetlediğimiz y
