NAFAKANIN SÜRESİ VAR MIDIR?
Genel olarak en çok sorulan sorulardan biri de eşime ne kadar süreyle nafaka ödeyeceğim sorusudur.
Türk Medeni Kanununda düzenlenen nafaka türlerine göre bu sorunun cevabı değişmektedir.
Boşanma Davasının Devamı Sırasında Eş İçin Verilen Tedbir Nafakası
Boşanma davası açıldığında hakimin bazı tedbirleri re”sen yani kendiliğinden alması gerekir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) “Geçici Önlemler” başlıklı 169.maddesi Boşanma veya ayrılık davası açılınca hakim, davanın devamı süresince gerekli olan, özellikle eşlerin barınmasına, geçimine, eşlerin mallarının yönetimine ve çocukların bakım ve korunmasına ilişkin geçici önlemleri re’sen alır.” Hükmünü getirmiştir. Anılan bu maddede yer alan geçici önlemlerden birisi de boşanma davası devam ettiği sürece eşin ve çocukların bakım ve geçimine diğer eşin katkısını sağlayan tedbir nafakasıdır.
Boşanma davası devam ederken hakim talep olmasa da kendiliğinden tedbir nafakasına hükmetmelidir. Ancak taraflar geçici tedbir nafakası istemediklerini açık bir şekilde belirtmişlerse bu durumda tedbir nafakasına hükmedilemez.
Tedbir Nafakası Ne Zaman Başlar?
Tedbir nafakasına, boşanma veya ayrılık davasının açıldığı tarihten itibaren hükmedilir. Yani hakimin talep tarihinden itibaren değil, davanın açıldığı tarihten itibaren tedbir nafakasına hükmetmesi gerekir. Ancak dava açılırken açıkça tedbir nafakası istenmediği belirtilmiş ancak daha sonra geçici tedbir nafakası ihtiyacı doğduğu belirtilerek geçici tedbir nafakası istenmişse bu durumda tedbir nafakasına istek tarihinden itibaren hükmedilir.
Tedbir Nafakası Hangi Hallerde Sona Erer?
Kural olarak geçici tedbir nafakası boşanma ya da ret hükmünün kesinleştiği tarihe kadar devam eder. Ancak bu kuralın istisnaları aşağıda sıralanmıştır.
-Eşlerden birinin ölümü veya gaipliğine karar verilmesi ile nafaka yükümlülüğü kalkar.
-Eğer nafaka sınırlı süre için verilmişse bu sürenin sona ermesi halinde kendiliğinden kalkar.
-Geçici tedbir nafakası alan eşin, başkasıyla düzenli ve sürekli bir yaşantısının kanıtlanması halinde mahkemece tedbir nafakası bu tarihten itibaren kaldırılır.
-Boşanma davasından feragat edilmişse, tedbir nafakası feragat tarihi itibariyle kendiliğinden ortadan kalkar.
-Boşanma davası devam ederken, taraflar arasında yabancı mahkemeden verilmiş boşanma kararının tanınması veya tenfizi kararı kesinleşirse, nafaka da bu tarihte sona erer. Yani tedbir nafakası süreli verilen bir nafakadır.
Yoksulluk nafakası,
Yoksulluk Nafakası, kural olarak süresiz hükmedilir. Ancak yoksulluk nafakasını talep eden süreli olarak talep etmiş ise veya anlaşmalı boşanma davasında taraflar nafakanın belli bir süreyle ödenmesini kararlaştırmış iseler süreli olarak da yoksulluk nafakasına hükmedilebilecektir.
Yoksulluk Nafakası Ne Zaman Kalkar?
TMK m. 176/3 e göre, İrat biçiminde ödenmesine karar verilen maddî tazminat veya nafaka, alacaklı tarafın yeniden evlenmesi ya da taraflardan birinin ölümü hâlinde kendiliğinden kalkar; alacaklı tarafın evlenme olmaksızın fiilen evliymiş gibi yaşaması, yoksulluğunun ortadan kalkması ya da haysiyetsiz hayat sürmesi halinde mahkeme kararıyla kaldırılır.
-Bu düzenlemeye göre nafaka alacaklısının yeniden evlenmesi veya taraflardan birinin ölmesi halinde yoksulluk nafakası mahkeme kararına gerek kalmadan kendiliğinden kalkacaktır.
-Yoksulluk Nafakasının Mahkeme Kararıyla Kaldırılabileceği Haller
-Nafaka alacaklısının evlilik yapmadan, fiilen başkasıyla yaşaması halinde yoksulluk nafakası ancak, nafaka borçlusunun açacağı dava ile kalkabilir. Bu durumda davacı, nafaka borçlusunun fiilen başkasıyla yaşadığını ispat edecektir.
-Nafaka alacaklısının yoksulluk durumu ortadan kalkarsa yoksulluk nafakası mahkeme kararıyla ortadan kaldırılabilir. Örneğin nafaka alacaklısının kendini yoksulluktan kurtaracak bir maaşla işe başlaması, kendisine yoksulluktan kurtaracak bir miras kalması vb. gibi durumlarda nafaka borçlusu yoksulluk nafakasının kaldırılmasını isteyebilecektir.
-Nafaka alacaklısının haysiyetsiz yaşam sürmesi halinde de yoksulluk nafakası mahkeme kararıyla kaldırılabilir.
-Ayrıca hakkaniyetin gerektirdiği hallerde de yoksulluk nafakası mahkeme kararıyla kaldırılabilir.( Örneğin tarafların ekonomik ve sosyal durumlarda olağanüstü değişiklikler olması)
Ancak kanunda ki bu düzenlemeyle ilgili nafaka yükümlüleri çok mağdur oldukları yönünde kamu oyu oluşturdukları için “nafaka ödeme süresine üst sınır konulması” ve “evlilik süresine göre nafaka ödenmesi” gibi çalışmalar yapıldığı yönünde haberler yapılmaktadır.
2 yılın altındaki evliliklerde 5 yıl, 5 yılın altındaki evliliklerde 7- 8 yıl, 5 ila 10 yıl arasındaki evliliklerde 12 yıl, 15 yılın üzerindeki evliliklerde evlilik süresi dikkate alınarak nafaka verilmesi planlandığı yönünde basında haberler olmasına rağmen henüz böyle bir düzenleme bulunmamaktadır.
